MEHMED TEVFİK (ÇAYLAK), Türk folklor derlemelerinin öncüsü, biyografi-tarih müellifi, gazeteci ve mizah yazarı. 1843 yılı Eylülünde İstanbul’da doğdu. Çıkardığı mizah gazetesinin adından dolayı 1877’den sonra Çaylak lakabı ile anılan Mehmed Tevfik’in, resmî yegâne tahsili 1853’te girdiği Beyazıt Rüşdiyesi’nde olup orada dört sene okuduktan sonra Bâb-ı Seraskerî Nizâmiye Kalemi’nde memurluk hayatına başladı. 1859’da Hazîne-i Hâssa Mektûbî Kalemi’ne geçti. Bursa ve İzmit’te bazı bürokratik memuriyetlerde görev aldı. Hayatının son yıllarında Mekteb-i Mülkiyye-i İdâdiyye kitâbet ve inşâ hocalığı ile Mekteb-i Mülkiyye-i Tıbbiyye başkâtipliği vazifelerinde bulundu. 1893’te vefat etti, vasiyeti üzerine Çamlıca Çakaltepe’de Tek Servi denilen mezarlığa defnedildi.
Mehmed Tevfik, 1867 yılı başında Muhbir gazetesiyle basın hayatına başladı. Sırasıyla İstanbul, Hudavendigar, Asır, Terakki, Letaif-i Asar, Geveze, Basiret, Caylak, Vakit, Tercuman-ı Hakikat, Şumruh-ı Edeb, Mecmua-i Asar-ı Edebiyye, Tarik gibi gazete ve dergilerde yazılar kaleme aldı bazılarını kendi çıkardı bazılarını da yönetti.
Eserleri: Letaif-i İnşa • Nizamu’l-alem li-cenabi Akhisari • Kāfile-i Şuara • İki Gelin Odası • Letaif-i Hikayat ve Garaib-i Rivayat • Asar-ı Perişan • Nevadiru’z-zaraif • Letaif-i Nasreddin • Bu Adem • Hazine-i Letaif • Tahric-i Harabat • Meşahir-i Osmaniyye Teracim-i Ahval-i Kapudan-ı Derya Meşhur Gazi Hayreddin Paşa Barbaros • Tarih veya Sene 1171 Cinayetleri • İstanbul’da Bir Sene • Usul-i İnşa ve Kitabet • Levamiu’n-nur.